prof. dr hab. Ewa Bartnik

Genetyk, profesor w Instytucie Genetyki
i Biotechnologii Wydziału Biologii Uniwer-sytetu Warszawskiego i Instytutucie Bioche-mii i Biofizyki PAN. Zajmuje się badaniami chorób mitochondrialnych. Popularyzator nauki (nagroda Polskiego Towarzystwa Ge-netycznego i nagroda Polskiego Stowarzy-szenia Dziennikarzy Naukowych). Stypendystka Fundacji Alexander von Hum-boldt w Kolonii w latach 1986-1988. W la-tach 2006-2009 Członek Science Expert Grup PISA, 2010-2017 członek Międzynaro-dowego Komitetu Bioetycznego UNESCO, od 2015 r. Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN. Autorka ponad 100 publikacji                                                                                       naukowych.

Temat wykładu: Genetyczne i środowiskowe czynniki długowieczności

Pytanie „geny czy środowisko” dotyczy wielu zagadnień, ale może największe zainteresowanie budzi w odniesieniu do starzenia, w szczególności starzenia ludzi. Czy to, że pewne osoby żyją długo wynika z ich trybu życia, wspaniałych genów, czystego środowiska czy mają po prostu szczęście, czy też jest to kombinacja różnych przyczyn?

Wiele wniosków dotyczących starzenia organizmów wysnuto na podstawie badań prowadzonych w warunkach bardzo odbiegających od normalnych warunków życia ludzi – dotyczą wsobnych szczepów myszy, komórek w hodowlach itp. Z kolei badania osób, które dożyły 100 lat lub więcej są obarczone poważnym błędem – jaka jest dobra grupa kontrolna dla tych 100-latków – skoro są to osoby które nie dożyły do tego sędziwego wieku?
Pewne nadzieje budzi analiza sekwencji DNA osób długowiecznych, choć dotychczas nie wniosła ona żadnych danych, które by tłumaczyły, dlaczego one tak długo żyją.

Jednak mimo trudności badania przyczyn starzenia i długowieczności u ludzi jest trochę ciekawych informacji dotyczących długowieczności, choć może warto dodać, że nadal nie ma jednej teorii starzenia, a jedna z najmodniejszych w 20 wieku, wolnorodnikowa teoria starzenia, bardzo nieładnie zestarzała się w 21. wieku.