Prof. dr hab. Dagmara Jajeśniak-Quast

Prof. dr hab. Dagmara Jajeśniak-Quast jest dyrek- torką Centrum Interdyscyplinarnych Studiów o Pol- sce (ZIP) na Europejskim Uniwersytecie Viadrina (EUV). W 2013 roku obroniła habilitację na Uniwer- sytecie w Siegen w dziedzinie historii gospodarczej zatytułowaną „Zwischen Hammer und Amboss – Konzepte und Praxis wirtschaftlicher Integration in Ostmitteleuropa von der Zwischenkriegszeit bis zur Gegenwart.“ W swojej karierze zawodowej prowa- dziła badania i zajęcia między innymi w Zentrum für Zeithistorische Forschung (ZZF) w Poczdamie, Geisteswissenschaftliche Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas (GWZO) na Uniwersytecie w Lipsku oraz w Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) for Humanities and Social Sciences of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW) w Wassenaar. Do jej zain- teresowań badawczych należą historia gospodarcza Europy środkowo-wschodniej i studia graniczne. Najważniejsze publikacje książkowe dotyczące wykładu to:

  • Geteilte Städte an Oder und Neiße. Frankfurt (Oder) – Słubice, Guben – Gubin und Görlitz – Zgorzelec 1945-1995, Berlin 2000 (z Katarzyna Stokłosa)
  • Stahlgiganten in der sozialistischen Transformation. Nowa Huta in Krakau, EKO in Eisenhüttenstadt und Kunčice in Ostrava, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag 2010
  • Demographischer Wandel in Deutschland, Polen und Europa. Geschichte, Verflechtungen und neue Forschungsperspektiven, Berlin: ePubli 2014, (Interdisciplinary Polish Studies, 2) (wydanie razem z Tim Buchen, Mark Keck-Szajbel i Katharina Kowalski).
  • Arbeitnehmerfreizügigkeit zwischen Polen und Deutschland – eine Zwischenbilanz aus unterschiedenen Perspektiven / Swobodny przepływ pracowników między Polską a Niemcami – próba bilansu z różnych perspektyw (Interdisciplinary Polish Studies 1), Berlin 2014 (wydane razem z Laura Kiel i Marek Kłodnicki)
  • Unternehmensbesteuerung in Ostmitteleuropa: Bestandaufnahme, Entwicklungen und praktische Fragen nach 10 Jahren EU-Osterweiterung / Opodatkowanie przedsiębiorstw w Europie Środkowo-Wschodniej: stan obecny, tendencje i aspekty praktyczne 10 lat po rozszerzeniu Unii Europejskiej na Wschód, Interdisciplinary Polish Studies, Bd. 3, Berlin 2015 (wydane razem z Christina Elschner i Stephan Kudert)

Temat wykładu:
Podzielone miasta w polsko-niemieckim regionie granicznym

W polsko-niemiecki regionie granicznym współpraca transgraniczna w ramach Unii Europejskiej znajduje się dopiero na początku. Powodem tego jest stosunkowo krótkie istnienie dzisiejszej granicy między Polską a Niemcami i niedawno przeprowadzona transformacja ustrojowa obu regionów na wschód i na zachód. Tak więc, problem granicy polsko-niemieckiej jest specyficzny i różni się od większości regionów granicznych w UE. Nie tylko sama granica przesunęła się zaledwie 72 lata temu między tymi dwoma krajami, ale także porządek polityczny, gospodarczy i społeczny jest stosunkowo nowy i ciągle w procesie przemian. Opracowane na Uniwersytecie Europejskim Viadrina podejście badawcze B/ORDERS IN MOTION jest bardzo przydatne do badania regionu granicy polsko-niemieckiej od czasów drugiej wojny światowej do dzisiejszej integracji w ramach Unii Europejskiej. Podejście to umożliwia badanie zmian granic i porządków jednocześnie. Złożoność zaznaczania (Durabilität), przenikalności (Permabilität) i powstawania stref przygranicznych wzajemnego się przenikania (Liminalität) granicy polsko-niemieckiej jest bardziej widoczna, gdy porówna się warunki historyczne, ekonomiczne i prawne dla współpracy transgranicznej w Unii Europejskiej i w podzielonych miastach. Podobne warunki wyjściowe polskiego i wschodnio-niemieckiego regionu przygranicznego po transformacji systemowej lat 1990-tych z jednej strony ułatwiają współpracę transgraniczną, z drugiej zaś strony hamują ją.